آزمون VT یا Visual Testing یکی از سادهترین، سریعترین و پرکاربردترین روشهای بازرسی غیرمخرب (NDT) است که در آن وضعیت ظاهری قطعه یا جوش بهصورت بصری و با چشم بررسی میشود. این روش معمولاً اولین مرحله بازرسی است و اغلب با سایر روشهای NDT ترکیب میشود.
🧠 چرا آزمون چشمی (VT) مهم است؟
با وجود سادگی، بیش از 80٪ عیوب قابلمشاهده هستند. اگر VT بهدرستی انجام شود، میتواند از بسیاری از مشکلات فنی و هزینههای سنگین آینده جلوگیری کند. مهارت بالا، دقت دید، و شناخت استانداردها نقش کلیدی دارند.
🛠️ مراحل اجرای آزمون VT
🏭 کاربردهای آزمون VT
🧑🏫 چه کسانی باید آزمون VT را بلد باشند؟
- آمادهسازی سطح قطعه (پاکسازی از رنگ، زنگزدگی و آلودگی)
- بازرسی با چشم غیرمسلح یا با ذرهبین/دوربین/اندوسکوپ
- استفاده از نور مناسب (معمولاً 500 لوکس یا بیشتر)
- اندازهگیری عیوب با ابزار دقیق (خطکش، کولیس، گج جوش)
- ثبت و گزارش نتایج طبق استانداردها و فرمهای بازرسی
- ترکها
- تخلخل سطحی (Porosity)
- ذوب ناقص یا نفوذ ناقص جوش
- زنگزدگی، خوردگی و خراشها
- اعوجاج و ناهماهنگی قطعه یا جوش
ابزار | کاربرد |
چراغ قوه صنعتی | تأمین نور مناسب |
آینه زاویهدار | بررسی سطوح غیرقابلدسترس |
خطکش و کولیس | اندازهگیری دقیق ترکها یا نفوذ جوش |
گج جوش | بررسی همسطحی، ارتفاع، و فاصله ریشه |
ذرهبین، دوربین HD، اندوسکوپ | برای جزئیات و ثبت تصاویر |
- بازرسی اولیه جوشها و اتصالات
- کنترل کیفیت در تولید قطعات صنعتی
- بررسی سازههای فلزی، مخازن، لولهکشیها
- پایش خوردگی در تأسیسات نفت، گاز، پتروشیمی
- بررسی تجهیزات پس از تعمیر یا حادثه
- ISO 17637: بازرسی چشمی جوشهای فلزی
- ASME Section V: الزامات بازرسی بصری در صنایع حساس
- ISO 9712: گواهینامه پرسنل NDT
- AWS D1.1: ضوابط تست VT در سازههای فولادی جوشخورده

- بازرسان NDT سطح 1 و 2
- ناظران جوش و QC
- مهندسان کنترل کیفیت
- اپراتورهای خطوط تولید و مونتاژ
- تکنسینهای نگهداری و تعمیرات